THƠ NGUYỄN ĐỨC TÙNG – HẠ CÁNH XUỐNG BẰNG MỘT ĐƯỜNG BAY NGẮN

NGUYỄN THỤY KHA

Kể mà không cổ. Lạnh mà cháy như rượu 96 độ. Nhịp mà không phải nhịp cũ xưa, căng không thể chùng lại. Không khước từ nhưng muốn truyền thống được phẫu thuật bằng con dao hôm nay.

Thơ Nguyễn Đức Tùng hạ cánh xuống ta bằng một đường bay ngắn, có lúc trùng kinh độ Emily Dickinson, có lúc đồng hành vĩ độ La-thy-song. Nhưng cuối cùng vẫn là đường bay Nguyễn Đức Tùng.

Là một người lính cũ, tôi quan tâm những bài thơ nhắc về những cuộc chiến của Nguyễn Đức Tùng. Từ tờ giấy báo tử đưa cho người dì mù chữ. Từ bàn tay cầm bào của người thợ mộc. Từ ám ảnh diệt chủng ở Cambodia. Từ một bản án trả thù dành cho thôn trưởng. Từ cơn nhói đau về một cái chân đã mất.

SAU CHIẾN TRANH

Mỗi khi trời trở gió

Anh thường đau

Ở bắp chân

Không còn ở đó.

Từ một vết nứt của viên đá trong ly cà phê ở vỉa hè Sài Gòn. Từ các thân phận ở hai chiến tuyến. Tất cả đều gợi vào một nhức nhói rất sâu, một rạn vỡ chẳng cách nào hàn gắn. Cái gợi đó hướng tới một hóa giải không thể nào khác được. Hóa giải để an nhiên.

Thơ tình Nguyễn Đức Tùng cũng lạ. Lạ một giọng thở than:

Phía sau mặt trời hồng

Có một vầng trăng khuyết

Em từ từ trút hết

Ánh sáng vào ngày anh

Phía dưới một bàn chân

Có một bàn chân khác

Đã dẫm ngày xuân xa

Lạ một nhớ đời thường:

Anh nhớ em quần lót vướng gót chân

Lạ một cảm giác yêu:

– Thấy mùa hè đi qua trên một lưỡi dao

– Lửa tĩnh điện trên tóc em tí tách

– Giữ cho em một thác đèo nguyên âm

Lạ một triết lý yêu:

Cho anh làm lại hôm qua

Thì anh vẫn sẽ như là hôm nay

Cái riêng nhất, cốt lõi nhất ở thơ Nguyễn Đức Tùng là sự ghim chặt vào ta những thi ảnh mơ hồ mà ám ảnh:

BUỔI SÁNG

Buổi sáng sương mờ

Lấy tay xoa cửa kính

Giấc mơ đêm qua

ĐỌC THƠ NGOÀI ĐƯỜNG

Trời chưa tối

Chữ đã mờ

Đi tìm ngọn đèn đường

Đọc tiếp bài thơ của bạn

SÁNG THỨ HAI

Giận giữ qua mặt một chiếc xe

Ngoảnh lại

Mái tóc

Hình như tâm linh Nguyễn Đức Tùng nhuộm không nhiều khói hương cửa Phật tịch lặng khi anh vẫn còn nhận ra:

Chú tiểu cũng ra đồng

Sư cụ đã về quê lấy vợ

Nhưng khi anh viết:

Một chiếc lá rơi xuống

Rồi lại bay lên

Đâu đó lại thấy Trang Tử mỉm cười.