HOÀNG NGỌC HIẾN VÀ BỨC CHÂN DUNG 80

NGUYỄN TRỌNG TẠO

Hoạ sĩ Ba Tỉnh, Nhà thơ Nguyễn Trọng Tạo với GS Hoàng Ngọc Hiến

Tôi phục Họa sỹ Đinh Quang Tỉnh (Ba Tỉnh) – người vẽ chân dung những nhân vật do anh tự chọn. Phục cái sự “tự chọn” của anh. Thích thì vẽ, không thích thì không vẽ. Đó cũng là cái cách thể hiện bản lĩnh “kim cương bất hoại” của một người họa sĩ thời nay. Nhưng trong 108 chân dung được anh gọi là “Bản diện kim cương bất hoại” thì tôi thích nhất là “Bản diện Hoàng Ngọc Hiến”. 

Tôi yêu quý và thuộc anh Hiến từ khi chưa làm học trò của anh cho đến những ngày cuối cùng anh nằm trên giường bệnh, nhưng khi xem bức chân dung Ba Tỉnh vẽ anh, thì tôi đứng ngây, nhìn mãi vào bức tranh. Có một sức hút ghê gớm từ cặp mắt kiên nghị mà hiền lành tại thiện. Một bản diện tuấn tú của anh tài với cái mũi cương nghị của kẻ sĩ. Một cặp môi run run như sắp nói một điều gì tận thẳm sâu ý nghĩ đã được nung nấu. Đến cái cổ áo “phông” giản dị anh vẫn thường mặc khiến lúc nào cũng trẻ trung nhanh nhẹn. Cái cổ áo này làm tôi nhớ một lần anh trò chuyện: “Không thể mặc áo dài khăn đóng mà nói chuyện là mình hiện đại”.

GSND. HOÀNG NGỌC HIẾN – BẢN DIỆN KIM CƯƠNG BẤT HOẠI
– Tranh sơn dầu của Đinh Quang Tỉnh

Vẽ chân dung không phải vẽ truyền ảnh mà là vẽ “bắt thần” – chỉ vẽ mặt thôi mà như vẽ được cả trái tim khối óc. Đó là khuynh hướng cá nhân hóa, điển hình hóa, cụ thể hóa, cá biệt hóa… cả ở nhân vật được thể hiện và phía người nghệ sĩ. Họa sĩ Ba Tỉnh đã thành công xuất sắc với bức chân dung “Bản diện kim cương bất hoại Hoàng Ngọc Hiến” khi anh trình thị trước mọi người một Hoàng Ngọc Hiến của riêng anh mà cũng là của tất cả mọi người.

Tôi xem bức chân dung này không chán bao giờ. Mỗi lần nhìn vào tranh, lại thấy anh Hiến như đang ở kề bên, đi đứng, nói cười sinh động. Khi cần có chân dung Hoàng Ngọc Hiến, tôi lại nghĩ đến ảnh của Nguyễn Đình Toán và bức tranh “Bản diện kim cương bất hoại” của Ba Tỉnh.

Một bức tranh quý như thế phải trao đúng người đúng chủ. Ngày 21 tháng 7 năm 2011 đúng lễ kỷ niệm sinh nhật thứ 80 của nhân vật trong tranh, họa sĩ Ba Tỉnh đã trân trọng mang “Bản diện kim cương bất hoại Hoàng Ngọc Hiến” đến dự lễ và tặng cho chính chủ. 
NTT. 

Họa sỹ Đinh Quang Tỉnh (Ba Tỉnh) đã Kính biếu GS. Hoàng Ngọc Hiến
bức chân dung ghi lại xúc cảm của họa sỹ khi gặp giáo sư.
Bức tranh này đã giới thiệu trong Triển lãm “Bản diện kim cương bất hoại”
tháng 11 năm 2009, tại Bảo Tàng Mỹ thuật Việt Nam

***

Một số hình ảnh trong lễ kỷ niệm lần thứ 80
ngày sinh GS. Hoàng Ngọc Hiến (21.7.2011)

Họa sỹ Đinh Quang Tỉnh bên tranh chân dung
GS. Hoàng Ngọc Hiến tại xưởng vẽ
TS. Văn Giá đọc lời khai mạc

Cuộc gặp mặt kỷ niệm lần thứ 80 ngày sinh GS. Hoàng Ngọc Hiếntổ chức thật tưng bừng và nhộn nhịp tại Khoa Sáng tácPhê bình Văn học trường Đại học Văn hóa Hà Nội với sự có mặt của các học trò của ông ở Trường viết văn Nguyễn Du như: Hữu Thỉnh, Nguyễn Khắc Trường, Nguyễn Trọng Tạo, Nguyễn Thụy Kha, Nguyễn Hoa, Trần Nhương, Y Phương, Trần Quang Quý, Văn Chinh, Trần Đăng Khoa, Thái Bá Lợi, Bảo Ninh… và các đồng nhiệp lớn như GS.Vĩnh Cư, GS.Chu Hảo, nhà văn Ngọc Trai, nhà văn Ngô Thảo, TS. Phan Hồng Giang đã nhắc lại những kỷ niệm vui buồn thăng trầm thời cuộc, thật cảm động và hạnh phúc. GS Chu Hảo – Giám đốc Quỹ Phan Châu Trinh phát biểu rằng: Quỹ Phan Châu Trinh rất vinh dự nếu được trao giải thưởng cho GS. Hoàng Ngọc Hiến.

Nhà thơ Hữu Thỉnh – học viên khóa 1 Trường viết văn Nguyễn Du
Ôm hoa tặng Thầy Hoàng Ngọc Hiến.

Nhà thơ Nguyễn Trọng Tạo tặng hoa Thầy Hoàng Ngọc Hiến

GS. Hoàng Ngọc Hiến trả lời phỏng vấn của Đài PT&TH Hà Nội

Từ trái qua phải: Cô Nga, Tướng Phạm Chuyên,
Nguyễn Huy Thiệp, Văn Giá và Đỗ Chu

Nhà PBVH. Phạm Xuân Nguyên và Phu nhân GS. Hoàng Ngọc Hiến

“Con rể nhà thơ Lưu Trọng Lư” tặng hoa Thày Hoàng Ngọc Hiến

Học viên K4 tặng hoa Thày Hoàng Ngọc Hiến

Nhà văn Đỗ Chu & GS. Hoàng Ngọc Hiến

Nhà văn trẻ và Hoàng Ngọc Hiến

Nụ cười Y Ban

Bảo Ninh hậm hừ nói với Thày Hoàng Ngọc Hiến: 
“Chúng em vụng cả mọi đằng!”
Ảnh: Ba Tỉnh – Vũ Thanh Nhàn